Gözyaşı evrenseldir; her yenidoğanın iletişim dili, duygusal veya fiziksel keskin değişimlere verilen ilk tepki, her daim koruyucu, temizlik ve yeniden başlamak için verilen sözün ilk hecesidir.
Bazal, psişik ve refleks olmak üzere üç farklı kimliği var gözyaşının. Göz gibi muhteşem organı koruyan, onaran ve nemli kalmasını sağlayan bazal gözyaşıdır. Bazal gözyaşı azsa veya akışı sağlanamıyorsa sadece göz etkilenmez, burun ve koku duyusu da bozulur. Üzüntü ya da sevinç gibi duygusal anlarda gelen psişik gözyaşı ve toz, soğan ya da biber gazı gibi maddelere tepki olarak salgılanan ise refleks gözyaşıdır. Dökülen her inci tanesinin nedeni farklı ise, şekilleri neden aynı olsun? Bu sorunun cevabını ilk düşünen belki ilk o değildi ama gözyaşının atlasını ilk o yaptı. 63 yaşındaki Amerikalı fotoğraf sanatçısı Rose-Lynn Fisher 8 senesini verdiği bu projeye ‘Gözyaşı topoğrafyası’ adını verdi. Fiziksel olarak acı çektiği ve dibe vurduğu hayatının bir bölümünde aklına geldi bu fikir. Kardiyolog olan kuzeninin vefatından sonra ona yadigar kalan ve kalp hücrelerini fotoğraflamak amacıyla kullandığı üstünde 1970 model dijital bir kamera bulunan mikroskobu kullandı. 100 kadar farklı nedenlerle akmış gözyaşını kurutarak binlerce kez büyütülmüş şekilde fotoğrafladı. Şaşırtıcı güzellikte ve içerikte büyülü bir atlastı elde ettiği. Doğal ağrı kesici hormon içeren üzüntü anında akmış psişik gözyaşı, bazal gözyaşından çok daha farklı ve girift görünümdeydi. Soğan doğrarken akmış bir refleks gözyaşı, ayrılık gibi bir değişim anında dökülmüş olandan belirgin şekilde ayrılıyordu. Fisher’in çalışması için kendi tarifi: “Ölüm gibi en amansız, açlık gibi en temel, geçiş ritüelleri gibi en karmaşık anlarda konuştuğumuz ilkel dilin bir aracı gözyaşları. Sanki her bir gözyaşı tüm insanlık deneyimini taşıyan küçük bir evren. Okyanusun bir damlası gibi.”
Gözyaşı topoğrafyasından seçtiğim fotoğraflara göz atınca; bazal gözyaşında besleyen kılcallar, umut gözyaşlarında yeşil yoncalar, mutluluk için dökülende harikulade bir ülke, soğan gözyaşlarında soğan zarı, gülmekten akanda ise genişlik ve rahatlama görüyorum. Her gözyaşı neden ve yoğunluğuna göre gözümüzden akarken, duygularımızın ve o anın parmak izini, benzersiz bir imzayı taşıyor. Mutluluk, umut ve yeni başlangıçların gözünüzü yaşartması dileğiyle, keyifli bir gün dileğiyle ..
Sevgilerle 💝
#gözyaşı #gözyaşıtopoğrafyası #gozyasi
Elif’ce Dünya 