Van Gogh’un Shu-Ha-Ri’si 🖼🎨🌄

Shu-Ha-Ri; kökleri Japon düşünce ve uygulamasına dayanan bir ustalaşma sürecidir. Shu; kuralları ve şekilleri öğren, Ha; Öğrendiklerinde ustalaştığında yenilikler getir ve Ri; tüm şekil ve şablonlardan kurtul ve sadece ‘ol’, içsel karar ve hislerinle yap anlamına gelir.

O kesinlikle bir çok sanatçıdan farklı olarak, Shu-Ha’yı geçmiş Ri ye ulaşmıştı. 37 senelik ömrünün sadece 10 senesinde resim yaptı. Bunların tahmini sayısı 800’den fazla. En ünlü eserlerini ise bir akıl hastanesinde yaptı. Öldükten sonra eserlerine paha biçilemezken, ömrü boyunca bir adet resim satabildi o da 1000 dolardan fazla etmedi. En sevdiği renk sarıydı, bu renk zihnindeki yangının olduğu kadar çok sevdiği ayçiçeklerinin egemen rengiydi. Bir din adamı olmak üzere eğitim almıştı ancak kekemeliği vaazlarının dinlenmesinde engeldi. Hollandalı büyük ressam Vincent Van Gogh (1853-1890), modern sanatın öncüsüdür. Onun imzasını attığı resimlerde kalbinden akan doğa ve insan sevgisinin tuvalden yansıdığını görürüz. Mor ile sarıyı kullanması ile yaptığı renk geçişleri dehasının ve ifadesinin tuvale renk olup düşmesinden başka bir şey değildir.

Van Gogh’un hayatını resimden önce ve resimden sonra diye ikiye bölebiliriz ancak sefalet, mutsuzluk ve başarısızlık hissinin hayatının iki döneminde de peşini bırakmadığını görürüz. Resimden önceki dönemlerinde yarım kalan papazlık- ki babası da din adamıdır- hikayesinden sonra resim satış memuriyetine varan meslek arayışı ve ilk aşkına karşılık alamaması sonucu sarsılması damgasını vurur. Vincent’in din adamı olmak istemesinde insanlara yardım etme, onlar için bir şeyler yapma isteği baskın arzusudur. Madencilerin şartlarının iyileşmesi adına yaptıkları günümüzde pek çok politikacının yaptığından fazladır. Resimden sonraki hayatında, mesleki olarak para getirmeyen ancak Dünya sanat tarihinde sonradan açtığı çığır anlaşılacak ressamlığını, mutlu sonu olmayan ilişkilerini, hızla ilerleyen akıl hastalığını görürüz. Resimlerinin ilk üç yılını ben ‘shu’ dönemi olarak düşünüyorum. Bu dönemde aslına bağlı natürmortlar, keskin çizgiler mevcut, örnekleri ekte inceleyebilirsiniz.

1883-1888 arasında ise sanatında önemli gelişme katettiği, renkleri keşfettiği ‘Ha’ zamanı olarak ayırıyorum.

1888 sonrası ise onu Van Gogh yapan ‘Ri’ seneleridir. Yıldızlı geceler, kulağı bandajlı otoportresi, İrisler, Ayçiçekleri bu dönemde çıkmıştır.

Akıl hastalığının göstergesi tutarsız davranışları nedeniyle hastanede yatarken tuvaldeki ifadesi tamamiyle değişmiş ve başkalaşmıştı. ‘Ha’ döneminde kalsa sadece iyi ressam olacaktı ancak ‘Ri’ dönemi onu Van Gogh yaptı. Karnına bir başak tarlasında kurşun sıkmadan önce yaptığı ‘Buğday tarlası ve kargalar’ sapsarı bir hüzün taşır. Her şeyden önce kargalar vardır resimde, yemeğini çalan bir karganın varlığından mutlu olacak kadar yalnızdır, ölmeyi isteyecek kadar çaresizdir…

Bir çift ayakkabı.. Onun bu eseri ise, basit bir yalınlık içerisinde gözlerimi yaşlarla doldurmaya yetti. Bulabildiği her modele sarılan, renk veren hatta renklere boyaları yiyecek kadar aşık, çocuklu bir hayat kadınına kalbini açan, etrafındaki insanları gözeten ince ruhlu, kulağını usturayla kesmiş kızıl sakallı, sara hastası genç bir ressam canlandı gözümde. Belki dünya gözüyle anlaşıldığını görmeye ömrü yetmedi ancak o 7’den 70’e milyonlarca insan tarafından ismi bilinen ve anılan büyük bir sanatçı. Ölürken söylediği ‘bu keder sonsuza kadar sürecek’ kehanetinin gerçekleşmediğine inanıyorum. İçimde rengarenk bir hüzün, Van Gogh tablosundan çıkmış gibi hayat dolu..

Mutlu, sağlıklı, sevdiklerinizle birlikte güzel bir Pazar günü dileğiyle…💝❄️☃️🧿

Sevgilerimle…